- Gegevens
Vanaf zo ongeveer de eerste dag dat ik met BVP in aanraking kwam en het daaraan gekoppelde adagium van de paradigma shift heb ik, als voormalig wetenschapsfilosofie student, zitten broeden op een epistel over Kuhn en Popper. En nu, in de koude decembermaand, werd mij door mijn beide dochters een pracht kans geboden om het simpel op te schrijven. Mijn beide dochters zaten begin november in het ‘ik-geloof-in-Sinterklaas’ paradigma en mijn oudste dochter zit nu in het ‘alles-is-nep’ paradigma. Hoe is dat zo gekomen?
Ik begin met het ontvangen en verwerken van informatie. Zoals u allen weet, in ieder geval de ouders met jonge kinderen, is er jaarlijks het sinterklaasjournaal verzorgd door Dieuwertje Blok. Het grote nieuws dit jaar was dat de pieten halverwege de reis ontdekten dat ze de staf waren vergeten mee te nemen. Ze draaiden van de weersomstuit de stoomboot om, terug naar Spanje. Op zich niets mis mee, maar deze informatie past niet in het ik-geloof-in-sinterklaas paradigma. Mijn jongste dochter weet, uit ervaring, dat terug gaan betekent dat je te laat aankomt. Ook weet ze dat Sinterklaas nooit te laat aankomt. De informatie, van de terugkerende stoomboot, heeft ze verwerkt en ze kwam tot de sluitende conclusie dat het sinterklaasjournaal niet klopt. Een conclusie die weliswaar wat kort door de bocht gaat, maar op zich correct is en prima past in het ik-geloof-in-sinterklaas paradigma.
Vlak na de intocht van Sinterklaas in Groningen kwam de grote paradigma shift bij onze oudste dochter. Een vriendinnetje vertelde haar dat Sinterklaas niet bestaat. Op zich niet echt schokkend. Het is informatie die ze zo in de loop van haar jonge leven wel meer heeft ontvangen, in verschillende vormen. Maar deze keer was het de druppel die het geloof deed wankelen. Ze vroeg aan ons of dat klopte. En ja, bij kinderen van een zekere leeftijd, kun je de leugen niet langer in stand houden. ‘Die leesboekjes in mijn schoen …was jij dat?’ Ja, dat was ik, ik ben immers Sinterklaas! …. een niet te storten tranenvloed … totaal onverwacht … met horten en stoten kwam het er uit …: ‘ik wou zo graag een hondje … snik snotter … die krijg ik toch niet van jullie … maar wel van Sinterklaas ... en nu zijn jullie Sinterklaas … ik krijg ook geen hondje van Sinterklaas …boe oehoe’.
De volgende dag gingen we naar de plaatselijke intocht. Dat was volgens onze oudste dochter een zinloze actie want alles is toch nep; Welkom in het alles-is-nep paradigma. Ik heb haar toen uitgelegd dat we naar het jaarlijkse openlucht theater gingen en dat zij daar nu ook een rol in heeft. Ze moet namelijk het ik-geloof-in-sinterklaas paradigma van haar zusje niet aan het wankelen brengen, geen sinecure. Wel was duidelijk dat de paradigma shift totaal was, nooit eerder zo een snelle en onvoorwaardelijke paradigma shift waargenomen.
5 december. Onze jongste dochter is van de nieuwsgierigen, dat weet ik. Dus is het ook een hele toer om de zak ongezien voor de deur te krijgen. Ik had een alternatief plan, gekregen van het sinterklaasjournaal. De zak in huis verstopt en een enveloppe onder de deur geschoven. Die zag mijn dochtertje, veel te snel en de zak is ook gevonden. Tijdens het uitpakken zat ze overal bovenop, een pakje zonder naam en toch wist ik voor wie het was? Dat was informatie die niet past in het ik-geloof-in-sinterklaas paradigma en werd daarom ook totaal genegeerd (niet verwerkt).
Zoals een ieder weet heeft Sinterklaas zijn hielen nog maar gelicht of zijn opvolger staat al klaar. Bleek mijn oudste dochter de circle of learning in hoog tempo te nemen. De Kerstman is zonder pardon verwezen naar het alles-is-nep paradigma en ook de paashaas moest het ontgelden. Ik greep de gelegenheid met beide handen aan om ook het bestaan van heksen en spoken met het alles-is-nep paradigma weg te beredeneren. Dat scheelt een paar slapeloze nachten.